Thiết kế cảnh quan sân vườn không chỉ là việc áp dụng những nguyên tắc cứng nhắc, mà còn đòi hỏi sự sáng tạo và khả năng phá vỡ giới hạn. Tuy vậy, vẫn có một số nguyên tắc cơ bản mà những nhà thiết kế hàng đầu thường tuân theo.
Dưới đây Khahan sẽ cung cấp cho bạn một vài nguyên tắc quan trọng thường áp dụng trong quá trình thiết kế cảnh quan sân vườn.
1 – Tính thống nhất khi thiết kế cảnh quan sân vườn
Điều quan trọng trong thiết kế cảnh quan sân vườn là sự thống nhất và nhất quán của các yếu tố như: loại cây, chiều cao, kích thước, màu sắc và vật liệu trang trí. Áp dụng nguyên tắc này sẽ mang lại phong cách độc đáo cho từng thiết kế, đặc biệt khi bạn muốn tạo ra một sân vườn theo một chủ đề cụ thể. Chủ đề có thể dựa trên loại cảnh quan như rừng mưa nhiệt đới, miền quê Nam Bộ, hoặc cảnh quan ốc đảo sa mạc.
Bạn cũng có thể chọn chủ đề dựa trên sở thích cá nhân, ví dụ như tạo một khu vườn thu hút chim với cây và trang trí liên quan đến chim. Bằng cách thống nhất tất cả theo một hướng, bạn sẽ tạo nên một không gian không chỉ đẹp mắt mà còn mang phong cách riêng biệt. Hình ảnh và màu sắc cũng có thể làm chủ đề, ví dụ như bướm, chuồn chuồn, ếch, ong hoặc một gam màu ưa thích.
2 – Đơn giản hóa trong thiết kế cảnh quan sân vườn
Nguyên tắc đơn giản là một trong những khía cạnh quan trọng trong cả thiết kế và nghệ thuật. Trong nhiếp ảnh, nhiếp ảnh gia thường tinh giản bớt những chi tiết thừa để giúp người xem tập trung vào những điểm quan trọng của bức ảnh, những điểm mà họ muốn truyền đạt. Sự tinh giản này mang lại khả năng tạo điểm nhấn mạnh mẽ. Cũng giống như vậy, trong thiết kế cảnh quan sân vườn, sự đơn giản có thể giúp làm nổi bật chủ đề của bạn. Hơn nữa, bạn có thể dễ dàng bổ sung thêm các yếu tố mới vào thiết kế của mình.
Cách để áp dụng nguyên tắc đơn giản trong thiết kế cảnh quan sân vườn là sử dụng một số loại màu sắc cây nhất định và tái sử dụng chúng trong toàn bộ thiết kế. Tương tự với việc chọn cây, hãy tập trung vào hai hoặc ba loại cây và sắp xếp chúng một cách có hệ thống.
Trong việc trang trí sân vườn, hạn chế việc sử dụng quá nhiều vật trang trí. Khi sử dụng đá, chỉ nên sử dụng một vài tảng ở những vị trí quan trọng để tạo điểm nhấn, và phải sắp xếp chúng một cách tự nhiên và gọn gàng.
3 – Yếu tố chuyển thể tự nhiên trong thiết kế cảnh quan sân vườn
Nguyên tắc này không phức tạp, nhưng có vai trò quan trọng trong việc tránh sự thay đổi quá đột ngột và nhanh chóng trong thiết kế cảnh quan sân vườn. Áp dụng nguyên tắc này giúp cảnh quan sân vườn trở nên chuyên nghiệp hơn, tránh được những sai lầm thường gặp từ những người thiếu kinh nghiệm, người thường bỏ qua sự liên tục tổng thể và tự do trồng cây một cách ngẫu hứng.
Quá trình chuyển tiếp tự nhiên đòi hỏi sự thay đổi diễn ra dần dần, để đảm bảo sự mềm mại và hài hòa. Đặc điểm dễ nhận thấy nhất của quá trình chuyển tiếp tự nhiên là màu sắc và chiều cao của cây. Bên cạnh đó, còn có cấu trúc, hình dạng, và kích thước của lá cây, cũng như các yếu tố khác như tượng, đá…
Một cách dễ dàng để tạo sự chuyển tiếp tự nhiên là sử dụng hiệu ứng “bước chuyển” bằng cách sắp xếp cây theo thứ tự kích thước từ lớn đến nhỏ hoặc ngược lại. Từ cây thân gỗ lớn, cây bụi, cây hoa nhỏ, và cuối cùng là thảm cỏ. Sự lựa chọn loại cây thích hợp là quan trọng. Chuyển tiếp tự nhiên cũng có thể tạo ra bằng cách “tạo ảo giác”.
Ví dụ, bạn có thể tạo ảo giác về khoảng cách bằng cách thay dần từ cây có tông màu ấm sang cây có tông màu lạnh. Cách này khiến cảnh quan sân vườn trở nên rộng lớn hơn thực tế. Hoặc bạn có thể sử dụng cây có lá to và đậm làm phông nền, sau đó là cây có lá nhỏ và mềm mại.
Cách này không chỉ tạo ra sự chuyển tiếp tự nhiên mà còn tạo ra một ranh giới, nơi các cây lá rậm tạo nền hoặc khung viền cho các cây lá thưa, chính là điểm nhấn mà không gây lẫn lộn khi nhìn vào cảnh quan sân vườn.
4 – Tính cân bằng rất quan trọng trong cảnh quan sân vườn
Tính cân bằng trong thiết kế cảnh quan sân vườn bao gồm việc duy trì sự cân đối tuyệt đối trong mọi khía cạnh và sự cân bằng về mặt cụ thể. Có hai loại cân bằng mà bạn có thể áp dụng:
Yếu tố cân bằng đối xứng
Mọi yếu tố trong thiết kế đều được phân chia đều và có tính đối xứng hoàn hảo về hình dạng, kích thước và màu sắc. Nguyên tắc này thường thấy trong các thiết kế cảnh quan sân vườn thời kỳ phục hưng. Những khu vườn này thường tỏ ra đối xứng tuyệt đối về cả thiết kế từng thành phần đến tổng thể hình học. Chỉ cần vẽ một đường tưởng tượng giữa vườn, bạn sẽ thấy mọi yếu tố ở mỗi bên là hình ảnh phản chiếu của bên còn lại.
Mặc dù đối xứng tuyệt đối này không phản ánh thực tế tự nhiên, nó vẫn đem lại sự ổn định và trật tự riêng. Khi ứng dụng, bạn có thể sử dụng cây bụi đối xứng để tạo điểm bắt đầu và kết thúc của một hàng, tạo hàng rào, tường hoặc tạo điểm nhấn. Tuy nhiên, điều khó khăn là duy trì cân bằng đối xứng, vì tình trạng này thường bị ảnh hưởng bởi sự phát triển không đồng đều của cây, sự chết của cây, cắt tỉa không đồng đều hoặc không đồng nhất về màu sắc của cây.
Yếu tố cân bằng không đối xứng
Cân bằng không đối xứng trong thiết kế cảnh quan sân vườn có thể hiểu như một dạng không đồng nhất, trừu tượng hoặc tự do, nhưng vẫn tạo ra sự hài hòa và cân đối bằng cách lặp lại một số yếu tố. Tính cân bằng không đối xứng trong một khu vườn có thể khó nhận biết, và điều này đúng là một lợi thế để tạo ra cảnh quan tự nhiên và thoải mái hơn.
Ví dụ, trong thiết kế cảnh quan vườn Nhật truyền thống, tất cả các yếu tố như đá, cây cối và đường dẫn dường như được xếp hạng ngẫu nhiên, tuy nhiên thực tế lại không phải như vậy. Vị trí của chúng đã được cân nhắc kỹ lưỡng để khi nhìn từ mọi góc độ trong vườn vẫn tạo ra sự hài hòa.
Một ứng dụng khác là sử dụng các hình dạng và đường dẫn khác nhau ở hai mặt của đường chia nhưng vẫn sử dụng cân bằng cho một số yếu tố và cây cối. Một bên có thể uốn cong để tạo ra một dòng chảy nhẹ nhàng, trong khi bên kia là đường thẳng mạnh mẽ, tạo sự tương phản tuyệt vời. Sự tương phản này trong thiết kế thường rất thú vị, tạo ra sự bất ngờ và thu hút người nhìn.
Một lợi thế khác khi áp dụng nguyên tắc cân bằng không đối xứng là nó không bị giới hạn bởi hình dạng của vườn, cho phép bạn tự do sáng tạo trong thiết kế cảnh quan. Một thiết kế cân bằng không đối xứng tạo ra sự ổn định, chứa trong đó những yếu tố sắp xếp một cách ngẫu nhiên, khiến cho cảnh quan sân vườn trông vô cùng tự nhiên.
5 – Gam màu khi áp dụng thiết kế cảnh quan sân vườn
Màu sắc mang đến cho mọi cảnh quan một vẻ đẹp cuốn hút và sự sống động, làm tăng thêm tính thực tế và sức quyến rũ của không gian.
Áp dụng gam màu ấm
Những màu sắc tươi sáng như đỏ, vàng và cam có khả năng tạo ra hiệu ứng hấp dẫn khiến cho các đối tượng trong cảnh quan sân vườn trở nên gần gũi và thân thiện hơn. Chúng thường được sử dụng để tạo điểm nổi bật ở phần trước của thiết kế cảnh quan, giúp tạo sự tương tác mạnh mẽ. Sự tương quan này cũng xuất hiện trong hội họa, khi các họa sĩ thường áp dụng cùng một nguyên tắc để tạo ra cảm giác không gian chiều sâu, sử dụng màu sắc ấm ở phần trước và màu lạnh ở phần sau.
Áp dụng gam màu lạnh
Khi sử dụng màu sắc lạnh như xanh lá, xanh dương và màu phấn có thể tạo ra cảm giác rằng các đối tượng trong cảnh quan đang xa bạn hơn. Đây là một chiêu thức hữu ích cho bạn áp dụng, đặc biệt khi bạn có một khu vườn nhỏ mà muốn tạo ấn tượng về kích thước lớn hơn so với thực tế. Kỹ thuật này giúp tạo ra cảm giác sâu rộng, mở ra không gian hơn và tạo điểm nhấn cho các đối tượng ở phía sau.
Áp dụng gam màu trung tính
Màu trung tính như xám, đen và trắng thường được sử dụng như màu nền hoặc để kết hợp với các màu tươi sáng ở phía trước. Sự linh hoạt của các màu trung tính cho phép chúng thích nghi với nhiều phong cách thiết kế, tạo nên sự cân bằng và hài hòa. Tuy nhiên, việc sử dụng màu trung tính nên được hạn chế để tránh làm mất đi tính đặc biệt và sự tươi mới của cảnh quan sân vườn.
Áp dụng nhiều gam màu khác
Màu sắc cũng có khả năng điều hướng sự chú ý của bạn tới một khu vực cụ thể trong thiết kế cảnh quan sân vườn. Bằng cách sử dụng màu sắc tươi sáng một cách độc lập hoặc kết hợp với màu lạnh, bạn có thể tạo ra điểm nhấn mắt mắt và thu hút sự chú ý.
Điều thú vị về màu sắc là bạn có thể tận dụng bảng màu yêu thích của mình cho mục đích sáng tạo. Nếu bạn ưa thích màu trắng, chẳng hạn, bạn có thể tạo một khu vườn chỉ với hoa trắng, tạo ra một sự tinh tế và đầy cảm xúc. Thêm bất kỳ dải màu nào khác lên nền màu trắng sẽ tạo nên hiệu ứng nổi bật và sự giàu tinh thần nghệ thuật. Đây thực sự là một kỹ thuật mạnh mẽ khi bạn muốn tạo ra ấn tượng sâu sắc về một yếu tố cụ thể trong không gian sân vườn của mình.
6 – Yếu tố đường thẳng trong thiết kế cảnh quan sân vườn
Đường là một trong những nguyên tắc cấu trúc quan trọng trong thiết kế cảnh quan sân vườn, đây chính là khái niệm cơ bản mà các nhà thiết kế cảnh quan cần phải hiểu rõ. Đường liên quan đến cách mắt di chuyển và dòng chảy trong không gian cảnh quan, như lối đi hay các vùng nơi dòng chảy hội tụ hoặc chia ra.
Các đường thẳng trong thiết kế
Trong lĩnh vực thiết kế cảnh quan sân vườn, việc sử dụng các dạng đường thẳng hoặc vuông góc luôn tạo nên một ấn tượng mạnh mẽ, giúp thiết kế trở nên có sự cân đối hơn và thu hút hơn ánh nhìn. Các đường thẳng mang đến cảm giác gọn gàng, an toàn và tiện lợi cho không gian. Chúng tạo nên sự ổn định và dễ dàng cho bạn theo dõi, tạo ra một bố cục dễ nhìn và dễ sử dụng.
Các đường lượn sóng trong thiết kế
Các đường cong hoặc hình dạng lượn sóng trong thiết kế cảnh quan sân vườn mang đến một tầm nhìn tự nhiên, nhẹ nhàng và mở rộ. Điều này tạo ra một cảm giác mềm mại, thoải mái và thú vị cho không gian. Các đường cong thường mang đến sự mịn màng, tạo cảm giác tự nhiên và thoải mái khi tham gia vào khu vườn. Bạn có thể lựa chọn một thiết kế mang tính tổ chức, có cấu trúc rõ ràng, hoặc chọn hướng tạo ra sự thoải mái, mở rộ hơn.
Kết luận
Trong bài viết trên, Khahan đã gửi đến bạn thông tin hữu ích về thiết kế cảnh quan sân vườn. Hy vọng bạn có thể áp dụng nó một cách hiệu quả và tạo ra cho riêng mình một khu vườn ưng ý.
